Subdoelstelling
Verder
Speerpunten
Thema aanpak Ondermijning
Aanpak ondermijning
De aanpak van ondermijning heeft zowel landelijk als ook lokaal een hoge prioriteit. Ondermijning vormt een bedreiging voor onze samenleving. Ondermijnende criminaliteit kenmerkt zich door de verwevenheid tussen de onderwereld en de bovenwereld en werkt ontwrichtend op het gezag en op economische en sociale structuren. Voor de aanpak van ondermijning is er in 2020 een regisseur aanpak ondermijning aangesteld.
Programma Maritieme smokkel en 'Een veilig havengebied'
De haven van IJmuiden neemt een specifieke plaats in als het gaat om het tegengaan en bestrijden van ondermijning. De gemeente wil misbruik van deze uitstekende infrastructuur voor import, doorvoer en export tegengaan. Met ketenpartners maken we een vuist tegen smokkelactiviteiten in het havengebied. Dit doen we samen in het project Maritieme smokkel. Het gaat hierbij om smokkel van drugs of andere goederen en smokkel van mensen.
In het Haventeam 2.0 werkt de gemeente samen met diverse ketenpartners. Signalen vanuit dit overleg worden onder RIEC-convenantpartners gedeeld en integraal opgepakt. In 2022 wordt een QuickScan van het havengebied gemaakt, gericht op specifieke branches. Dit geeft een actueel ondermijningsbeeld.
Intensiveren samenwerking BIZ havengebied
Door intensiever samen te werken met de BIZ in het havengebied betrekken we ondernemers beter bij de bestrijding van georganiseerde ondermijnende criminaliteit. De gemeente wil haar signaalfunctie in het havengebied vergroten en ondermijnende criminaliteit samen met ondernemers bestrijden. Ondernemers hebben ook een zelfstandige verantwoordelijkheid. Op dit moment lijkt er nog enige koudwatervrees te bestaan om signalen te melden. Mogelijk zijn ondernemers ook nog niet goed in staat signalen van georganiseerde ondermijnende criminaliteit te herkennen. De komende periode gaan we deze unieke publiek-private samenwerking versterken zodat deze stevig verankerd wordt.
Melden van verdachte situaties: doen!
Ook in 2022 stimuleert de gemeente inwoners om bij de politie verdachte situaties te melden. Zo werken politie, woningcorporaties en gemeente al sinds 2014 samen in het project Horen, Zien en Melden. Doel hiervan is dat meer mensen melden en aangifte willen doen. Dat gebeurt door informatie over woning-inbraken in de gemeente op Facebook te zetten met de vraag om hiervan melding te doen als iemand iets verdachts gezien heeft. Daarnaast worden tijdens bijeenkomsten tips gedeeld over het melden van verdachte situaties. Ook stimuleert de gemeente dat inwoners uitkijken naar een persoon of een voertuig in de buurt, als iemand vermist wordt of er een auto is gestolen.
We onderzoeken of bestaande apps zoals Meld een vermoeden breder ingezet kunnen worden. Daar-naast betaalt Velsen jaarlijks mee aan Burgernet. Deelnemers van Burgernet ontvangen een SMS-bericht met informatie als er een strafbaar feit is gepleegd of als een persoon vermist is.
Thema Jeugd- en drugsoverlast en wapenbezit
Actieplan wapens & jeugd
Wapenbezit onder jongeren is een groot probleem. Onder invloed van straatcultuur, sociale media en drillraps lijken jongeren elkaar af te willen troeven door middel van het tonen en soms ook gebruiken, van (steek)wapens. Dit heeft landelijk en in de IJmond al een paar keer geleid tot heftige incidenten. Landelijk is een taskforce opgericht. De IJmondgemeenten hebben besloten dit op regionaal niveau op te pakken. Hiervoor is een actieplan voor de IJmondregio opgesteld. Januari 2021 is dit ‘Actieplan wapens & jeugd’ besproken in de IJmondiale gezagsdriehoek. Het actieplan loopt in 2021 en 2022 en omvat verschillende activiteiten gericht op aanpak van wapenbezit en wapengebruik onder jongeren.
Bestrijden van drugsoverlast in de wijken: criminele aanwas
Het bestrijden van drugsoverlast in de woonwijken is ook in 2022 een belangrijk onderdeel van de bestuurlijke prioriteit om in te zetten op integrale veiligheid. In Velsen hebben we te maken met alle facetten van drugsproblematiek, te weten het gebruik, de handel, opslag, distributie en invoer. In een aantal wijken van onze gemeente is veel sociale- en veiligheidsproblematiek. We zien dat jeugd uit deze wijken vaak al op jonge leeftijd in aanraking komt met drugscriminaliteit. Het is vervolgens erg lastig deze jongeren te bereiken en op het rechte pad te krijgen.
In de zomer van 2021 start het RIEC met een Sociale Netwerk Analyse. Op basis van de hieruit voortkomende inzichten ontwikkelen we diverse interventies. Deze interventies zijn gericht op de bestrijding van criminele aanwas van jeugd in de drugscriminaliteit. De aanpak van deze problematiek vergt een nauwe samenwerking met collega’s van het thema Aanpak ondermijning, het Domein Samenleving en de politie.
Doorontwikkeling integrale aanpak jeugdoverlast
2021 stond in het teken van de integrale aanpak jeugdoverlast en de samenwerking binnen het jeugd-netwerk. Met een helder werkproces, een nieuw samenwerkings- en privacyconvenant en de inzet van jeugdboa’s heeft de gemeente beter zicht op de problematiek en zijn we in staat goede regie te voeren op de aanpak. In 2022 zetten we deze lijn voort met de doorontwikkeling van de groeps- en de individuele aanpak met onze samenwerkingspartners.
Thema Zorg en Veiligheid
Mensenhandel, uitbuiting en prostitutie Keuze voor extra middelen is nog niet gemaakt
In 2022 moet elke gemeente beschikken over een lokale aanpak van mensenhandel. Een belangrijk onderdeel van deze aanpak is gericht op het tegengaan van seksuele uitbuiting. Het toezicht op de prostitutiebranche was voorheen ondergebracht bij de politie, maar met ingang van 2022 is dit een gemeentelijke taak. Op regionaal niveau wordt een gespecialiseerd team voor toezicht en handhaving van de prostitutiebranche opgericht. De gemeente stelt hiervoor middelen beschikbaar.
Ook is er aandacht voor arbeids- en criminele uitbuiting. De gemeentelijke casuscoördinator zorgt voor registratie en verwerking van meldingen van mensenhandel. De integrale casusaanpak verloopt in samenwerking met het Zorg- en Veiligheidshuis en het Regionale Informatie- en Expertise Centrum (RIEC). Op regionaal niveau ontwikkelt de gemeente samen met ketenpartners een instrument voor het actief signaleren van risicoadressen voor arbeidsuitbuiting.
Discriminatie: iedereen moet makkelijk kunnen melden
Onder andere vanwege de toeslagenaffaire heeft het kabinet besloten structureel meer geld vrij te maken voor de aanpak van discriminatie. Dit geld is bedoeld om anti-discriminatievoorzieningen (ADV's) uit te breiden. De ADV’s geven onafhankelijke bijstand aan slachtoffers van discriminatie en registreren klachten over discriminatie. De gemeente draagt bij aan een regionale ADV: het Bureau Discriminatie-zaken Kennemerland (BDK). Het BDK voert de wettelijke taken uit namens de gemeente Velsen. De extra structurele middelen vanuit het Rijk voor Velsen bedragen € 27.000. Dat is een verdubbeling ten opzichte van het oude budget. In de plannen van het BDK is rekening gehouden met deze structurele toename van het budget.
Diversiteit is belangrijk
De gemeente vindt het belangrijk dat de mensen in Velsen goed met elkaar omgaan. Dat gebeurt niet altijd. Door verschillen tussen mensen is er wel eens sprake van discriminatie over leeftijd, inkomen, opleiding, afkomst, handicap of seksuele voorkeur. De gemeente wil daarom ook in 2022 het respect voor de verschillen tussen mensen vergroten. Waar nodig proberen wij inwoners weerbaar te maken tegen de gevolgen van discriminatie.
GGZ-problematiek – verwarde personen
Sinds enkele jaren is er sprake van een toename van het aantal incidenten waarbij personen met verward gedrag zijn betrokken. Dit zijn mensen die grip op hun leven (dreigen te) verliezen, waarbij het risico bestaat dat zij zichzelf of anderen schade berokkenen. Vaak hebben zij te kampen met verschillende medische (mentale) aandoeningen of beperkingen, veelal in combinatie met andere sociale problemen. Denk aan schulden, werkloosheid en / of verslavingen. Deze problematiek speelt zich af in het grijze gebied tussen veiligheid, justitie en zorg.
De aanpak van de gemeente is tweeledig. Deze is zowel gericht op de veiligheid voor de omgeving alsook op het faciliteren van de juiste persoonlijke zorg voor de betrokkene. Onder regie van de gemeente werken (zorg)partners samen met naasten / familieleden om mensen met verward gedrag te ondersteunen. De aanpak richt zich vooral ook op preventie en vroeg-signalering.
Pilot gebiedsgebonden werken; Programma Samenspel
Velsen wil met deze vorm van werken beter aansluiten bij de leefwereld van inwoners en bedrijven. Zo blijkt uit de Veiligheidsmonitor bijvoorbeeld dat criminaliteit, overlast en onveiligheid zich concentreert op bepaalde plekken. Onderdeel van de pilot is dat omwonenden en ondernemers actiever worden betrokken bij ontwikkelingen in hun woon- en leefomgeving. Soms kan een gemeentelijke taak bijvoorbeeld beter, goedkoper of in samenwerking met inwoners en/of ondernemers worden uitgevoerd.
Via het programma Samenspel wordt in verschillende wijken al geëxperimenteerd met vormen van zeggenschap en betrokkenheid. De corona-crisis had echter een belemmerend effect op de uitvoering. Naar verwachting kan de pilot in 2022 weer volledig worden opgepakt.
Thema Crisis- en incidentenbeheersing
Intergemeentelijke organisatie bij crises en incidenten
Bij de organisatie van hulp bij rampen en crises bij de Veiligheidsregio Kennemerland (VRK) zijn de politie, de brandweer, de geneeskundige diensten en de gemeente betrokken. De VRK-gemeenten vormen samen de intergemeentelijke crisisorganisatie (Bevolkingszorg) die bij een crisis/ramp verantwoordelijk zijn voor publieke zorg, omgevingszorg, informeren van verwanten, crisiscommunicatie en nazorg. De organisatie van deze intergemeentelijke crisisorganisatie is neergelegd bij het Bureau Bevolkingszorg. De intergemeentelijke crisisorganisatie speelt een cruciale rol bij de aanpak van de corona-crisis.
Professionalisering lokale crisisorganisatie
In samenwerking met de VRK werken we in 2022 uit hoe we het lokale, gemeentelijke crisisteam beter benutten en dit een integraal onderdeel laten zijn van de regionale crisisbeheersingsorganisatie. Op dit moment is er namelijk nog sprake van een kunstmatige scheiding tussen ‘openbare orde’ en ‘openbare veiligheidsvraagstukken’, terwijl deze in de praktijk door elkaar heen lopen.
GRIP-incidenten kunnen ook openbare orde aspecten omvatten - denk aan effectbestrijding van een uitslaande brand. En omgekeerd is niet zelden een GRIP-opschaling nodig bij openbare orde incidenten - denk aan GGD, OM en politiebetrokkenheid bij een ernstige zedenzaak. Dit levert soms verwarring op. Bovendien heeft het lokaal bestuur aangegeven dat zij zich kwetsbaar voelt. De lokale advisering kan en moet beter. Het is tegelijkertijd belangrijk om te bepalen waar de focus van het lokale OOV/piketteam op moet liggen. De in de tweede helft van 2021 ingezette kwaliteitsslag wordt in 2022 verder uitgebouwd.
Inzet Toezicht en Handhaving Openbare Ruimte (THOR)
2020 en 2021 stonden voor Handhaving in het teken van corona. Handhavers zijn vooral ingezet op het handhaven van de corona-noodverordeningen en de tijdelijke coronawet. Daardoor is er minder aandacht geweest voor onderwerpen zoals afval, honden en parkeren. In 2022 komt de focus weer meer op reguliere taken te liggen. Denk hierbij aan de aanpak van overlast en andere ergernissen en feiten die de leefbaarheid aantasten. Doordat de politie zich wegens capaciteitsproblemen op meer vlakken terugtrekt wordt inzet van de gemeentelijke handhavers steeds belangrijker voor het toezicht en de handhaving in de openbare ruimte.
IJmuider Reddingsbrigade
In 2020 heeft de Reddingsbrigade een nieuwe ambulance in gebruik genomen. De tweede ambulance is ook aan vervanging toe en zou in 2021 geleverd worden. Mede door de coronacrisis kampen veel auto-fabrikanten met een wereldwijd tekort aan chips voor elektronica. Ten gevolge hiervan is de levering van de nieuwe ambulance vertraagd. Deze wordt naar verwachting in 2022 afgeleverd.
Thema-overstijgende activiteiten / projecten
Cybercrime Kadernota Veilig in Velsen
Steeds minder burgers zijn slachtoffer van traditionele criminaliteit, zoals diefstal, geweld en inbraak.
Tegelijkertijd neemt digitale criminaliteit/cybercrime flink toe. Bij cybercrime houden criminele activiteiten verband met het gebruik van het internet. Het gaat om allerlei digitale vormen van (identiteits)fraude, koop- en verkoopfraude, hacken en cyberpesten (laster, stalking, chantage en bedreiging met geweld via internet). De gemeentelijke rol bij de aanpak van cybercrime is gelegen in het weerbaar maken van inwoners en lokale ondernemers.
In 2022 is er extra aandacht voor preventie en voorlichting. Dit doen we met hulp van NH Samen Veilig, het samenwerkingsverband van 34 gemeenten, politie en het Openbaar Ministerie binnen de eenheid Noord-Holland. Samen met het bestuur van de Stichting BIZ Havengebied richten we ons op de verhoging van het cyberbewustzijn en de cyberweerbaarheid van ondernemers in het havengebied. Dit bereiken we door het opzetten van een meldpunt voor cybercrime, bestaande uit een digitaal kennisplatform en een 24/7 hulplijn voor noodgevallen. Ook wordt extra aandacht besteed aan de cybersecurity van de gemeentelijke organisatie.
Project ‘Geldezels’
Op de bankrekening van de zogenaamde geldezel wordt het geld van het slachtoffer gestort dat online is opgelicht. Vervolgens pint de geldezel of ronselaar dit geld en geeft het door aan het criminele netwerk. De geldezel kan dit doen vanuit dwang, onwetendheid of bewuste keuze. Hij of zij kan dus dader en slachtoffer tegelijk zijn. Bij veel cyberdelicten wordt er gebruik gemaakt van geldezels. De politie ziet een significante jaarlijkse toename (bijna 30%) van het aantal daders. Vaak zijn het jongens van 18-23 jaar.
De IJmondgemeenten hebben afgesproken om in de periode 2021-2022 gezamenlijk te investeren in een gezamenlijke aanpak van dit fenomeen; het regionale project ‘Geldezels’. In de tweede helft van 2021 worden diverse preventieve en repressieve interventies ingezet. Afhankelijk van de ervaringen loopt een deel van deze interventies door in 2022. Dit als onderdeel van de reguliere jeugdaanpak.
Reguliere activiteiten
Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid
De 34 gemeenten in Noord-Holland, het Openbaar Ministerie en de Nationale Politie in de politie-eenheid Noord-Holland stellen elke vier jaar een Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid (IMV) op. Daarin staan gezamenlijke doelstellingen voor de aanpak van veiligheidsknelpunten in Noord-Holland. Dat plan loopt vanaf 2019 tot en met 2022. In verband met de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 wordt de looptijd van het beleidsplan met één jaar verlengd. Dit geeft nieuw gekozen gemeenteraden namelijk de mogelijkheid input te leveren voor het Integraal Meerjarenbeleidsplan Veiligheid.
Kadernota Veilig in Velsen
Met inwerkingtreding van de kadernota ‘Veilig in Velsen’ in 2019 is ervoor gekozen om jaarlijks enkele speerpunten te benoemen. Dit sluit aan bij de tijdsgeest: de ontwikkelingen in de maatschappij volgen elkaar namelijk snel op. Dat is ook te zien in het veiligheidsdomein. Zwaartepunten in het veiligheids-beleid kunnen lokaal jaarlijks verschillen. Dat betekent ook dat de gemeente een actueel beeld van veiligheidsproblemen moet hebben. Voor de periode 2021-2022 is het speerpunt ‘integrale veiligheid met de focus op ondermijning en drugsoverlast’. Hieronder valt extra aandacht voor handhaving, ondermijning en jeugd & criminaliteit. In 2022 wordt gestart met het opmaken van een nieuwe kadernota voor de periode 2023-2027.
Integraal Veiligheids p lan 2021-2022
Met het Integraal Veiligheidsplan (IVP) voor de periode 2021-2022 anticipeert de gemeente op de tijdelijk verminderde politiecapaciteit en maakt een concrete vertaling van de actuele ontwikkelingen naar de projecten en programma’s in Velsen. Dit veiligheidsprogramma is een nadere uitwerking van de kadernota ‘Veilig in Velsen’. Het IVP bestaat uit veiligheidsthema’s die van extra belang zijn voor onze gemeente en waaraan de politie zich kan (blijven) committeren. Het IVP helpt efficiënt om te gaan met de beperkte politiecapaciteit.
Handhaving openbare orde
De burgemeester is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde. Bij voorkeur voorkomt hij verstoring van de openbare orde. Als toch sprake is van een verstoring van de openbare orde of een dreiging daarvan kan de burgemeester maatregelen nemen om die orde te herstellen. Hij kan bijvoorbeeld een tijdelijk huisverbod opleggen aan een pleger van huiselijk geweld, iemand die een gevaar is voor zichzelf of zijn omgeving gedwongen laten opnemen of een woning of een ander gebouw sluiten. Ook de burgemeester van Velsen maakt gebruik van deze instrumenten om de openbare orde te handhaven.
Criminaliteit, detentie en nazorg
Nazorg van ex-gedetineerden ligt grotendeels bij externe partners zoals de reclassering. De gemeente heeft een beperkte rol daar waar terugkeer van ex-gedetineerden, zoals zedendelinquenten en TBS-cliënten kan leiden tot maatschappelijke onrust. Samen de partners wordt dan een plan ontwikkeld om dit risico te mitigeren.
Woonoverlast
Ook in Velsen is er sprake van woonoverlast, zoals geluidsoverlast van buren, vervuilde tuinen en woningen, viezigheid van dieren, verloederde/vervallen panden of ernstige overlast door drugshandel. Structurele overlast kan het woongenot en het gevoel van veiligheid ernstig aantasten. De aanpak van woonoverlast is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeenten, woningcorporaties, politie en buurtbewoners.
Geweld in afhankelijkheidsrelaties
De burgemeester heeft de bevoegdheid tot het opleggen van tijdelijke huisverboden. Deze maatregel biedt de mogelijkheid om in een noodsituatie te voorzien in een afkoelingsperiode waarbinnen de nodige hulpverlening op gang kan worden gebracht en escalatie kan worden voorkomen.
Polarisatie, extremisme en CTER (contra-terrorisme)
De gemeente draagt bij aan regionale activiteiten op het gebied van polarisatie, extremisme en CTER (contra-terrorisme). Daarnaast zijn we regiehouder bij lokale gevallen van radicalisering en polarisatie. In dergelijke situaties wordt gebruik gemaakt van een persoonsgerichte aanpak. De afstemming met ketenpartners vindt plaats in het Zorg & Veiligheidshuis. Zorg & Veiligheidshuis Kennemerland is in het leven geroepen om een platform te bieden voor de verschillende netwerkpartners om met elkaar te overleggen en afspraken te maken gericht op het vinden van oplossingen voor de problemen van en/of met geradicaliseerde personen.
High Impact Crimes
High Impact Crimes (HIC) is een verzamelnaam voor ingrijpende delicten zoals woninginbraak, overvallen, straatroof en geweldsmisdrijven. De impact van HIC-delicten is groot. Niet alleen voor het slachtoffer, maar ook voor de directe omgeving. In de afgelopen jaren zijn er minder woninginbraken, overvallen en straatroven gepleegd dan in de decennia daarvoor. Preventieve maatregelen hebben ook in 2022 blijvende aandacht. Bij de bestrijding van HIC's wordt het slachtoffer meer centraal gesteld. Er wordt ingezet op een meer (wijk- of buurt-) gerichte en flexibele aanpak, omdat niet elke HIC in elke wijk even ernstig scoort.
Drugsaanpak
Wanneer de politie in een pand een hennepkwekerij, een drugslaboratorium of een handelshoeveelheid drugs aantreft kan de burgemeester dat pand sluiten. Het doel daarvan is om het pand uit het drugscircuit te verwijderen, de loop uit het drugspand te halen en de bekendheid als verkooppunt te verminderen. We treffen nog steeds regelmatig drugspanden aan in de gemeente en daartegen wordt streng opgetreden.
Verordening havenveiligheid
De burgemeester van een havengemeente heeft een aantal wettelijke taken op gebied van veiligheid in de haven. Denk aan het toezicht op naleving van wetgeving of certificering van bedrijven die internationaal scheepvaart ontvangen en afhandelen (International Ship and Port facility Security Code). In plannen staat hoe de gemeente hiermee omgaat. Zo heeft de gemeenteraad van Velsen in 2012 de Regionale Havenverordening vastgesteld waarin bevoegdheden en procedures staan uitgewerkt over havenveiligheid in het Noordzeekanaalgebied.
Veilig Noordzeekanaal: veel ogen kijken mee
Velsen neemt deel aan overleggen over de veiligheid op en om het Noordzeekanaal. Dat doet Velsen samen met de andere Noordzeekanaalgemeenten, politie, Havenbedrijf Amsterdam, Rijkswaterstaat, Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied en veiligheidsregio’s Kennemerland, Zaanstreek Waterland en Amsterdam Amstelland. Dit is een netwerkorganisatie die meedenkt over de openbare orde en veiligheid en nautische, fysieke en milieuveiligheid. Dit netwerk draagt bij aan een goede coördinatie van de werkzaamheden die de verschillende organisaties (vanuit hun eigen bevoegdheden) hebben als het gaat om de veiligheid op en om het Noordzeekanaal.
Aanpak agressieve honden
Ook in Velsen vinden er soms bijtincidenten plaats. Op lokaal niveau hebbenwij werkafspraken met de politie over de aanpak van agressieve honden. Zo kunnen eigenaren van agressieve honden worden verplicht hun hond een muilkorf te laten dragen.